Nghệ sĩ nhân dân Phùng Há qua đời

NSND Phùng Há - 99 năm nhẹ gánh đường trần

NSND Phùng Há - Ảnh: Trần Tiến Dũng

TTO - NSND Phùng Há - cây đại thụ của nền sân khấu cải lương Việt Nam - đã qua đời lúc 0g30 sáng nay (5-7-2009) vì tuổi cao, sức yếu, hưởng thọ 99 tuổi.

Như vậy hai vị tổ sống còn lại của sàn diễn cải lương Nam Bộ - nghệ sĩ Bảy Nam và NSND Phùng Há - đã lần lượt qua đời.

Bà Phùng Há tên thật là Trương Phụng Hảo, sinh ngày 30-4-1911 tại làng Điều Hòa, huyện Châu Thành, Tiền Giang; cha người Trung Quốc, mẹ người Việt Nam. Cuộc đời của NSND Phùng Há gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của nghệ thuật cải lương Việt Nam. Bà hát đào chánh từ năm 14 tuổi với rất nhiều vai từ bi, hài, văn, võ và cả kép võ (giả trai)... Vai chánh đầu tiên của bà là Thúy Kiều trong Kim Vân Kiều của soạn giả Trương Duy Toản.

14g hôm nay, 7-5, lễ nhập quan NSND Phùng Há được tổ chức tại chùa Nghệ sĩ (Gò Vấp) sau đó di quan đến Nhà tang lễ TP.HCM (số 25 Lê Quý Đôn, Q3, TP.HCM). Lễ viếng bắt đầu tại đây lúc 18g cùng ngày. Đến 10g ngày 8-7, linh cữu được đưa về chùa Nghệ sĩ (Gò Vấp). Lễ truy điệu tổ chức lúc 7g ngày 10-7, sau đó an táng tại Nghĩa trang Nghệ sĩ (Gò Vấp). Lễ tang NSND Phùng Há do UBND TPHCM, Sở VH-TT-DL, Hội Sân khấu TP.HCM tổ chức.

NSND Phùng Há nổi tiếng với các vai diễn Lữ Bố (Lữ Bố hí Điêu Thuyền), Nguyệt (Tô Ánh Nguyệt), Lựu (Đời cô Lựu), Dương Quý Phi (Tình sử Dương Quý Phi), Nguyệt Nga (Kiều Nguyệt Nga), Thúy Kiều (Kim Vân Kiều), An Lộc Sơn (Đường Minh Hoàng du nguyệt điện).

Gần một thế kỷ gắn liền với nghệ thuật cải lương, bà tham gia rất nhiều gánh hát từ Tái Đồng Ban đến Trần Đắc, Huỳnh Kỳ, Phụng Hảo, Phước Cương, Thầy Năm Tú, Việt Kịch Năm Châu...

NSND Phùng Há đã góp phần rất lớn trong sự nghiệp đào tạo những thế hệ cải lương Việt Nam. Từ năm 1963 bà còn tham giảng dạy tại Trường quốc gia âm nhạc và kịch nghệ Sài Gòn, trong đó có nhiều học trò thành danh như cố NSƯT Thanh Nga, NSƯT Bạch Tuyết, NSƯT Thanh Sang... Sau giải phóng bà làm cố vấn cho Nhà hát Trần Hữu Trang, với những nghệ sĩ nổi tiếng từ cái nôi này như Vũ Linh, Thanh Thanh Tâm Thoại Mỹ, Hữu Quốc…

NSND Phùng Há cũng là người sáng lập nên Viện dưỡng lão nghệ sĩ ở quận 8, TP.HCM - nơi nuôi dưỡng và chăm sóc các nghệ sĩ già yếu, neo đơn, không nơi nương tựa. Ngoài ra NSND Phùng Há còn đóng góp, sáng lập nên chùa Nghệ sĩ và nghĩa trang Nghệ Sĩ tại Gò Vấp, TP.HCM. Trong những năm cuối đời NSND Phùng Há đã về ngụ tại chùa Nghệ Sĩ (Gò Vấp) cùng với các mạnh thường quân khác tổ chức đóng góp rất nhiều cho công tác từ thiện.

* Chiều 5-7, tại chùa Nghệ Sĩ (Q.Gò Vấp, TP.HCM), lễ nhập quan NSND Phùng Há đã được tổ chức. Đông đảo nghệ sĩ, người thân và khán giả đã đến viếng bà trong niềm tiếc thương.

Lần cuối thầy trò nhìn nhau, những tâm nguyên của bà với cải lương, NSƯT Bạch Tuyết hứa sẽ khắc cốt ghi tâm để truyền lại cho lớp trẻ - Ảnh: Gia Tiến

NSƯT Thanh Thanh Tâm cùng người thân đọc kinh trước linh cữu NSND Phùng Há, cầu cho bà thanh thản rời chốn nhân gian- Ảnh: Gia Tiến

Một mái đầu bạc tiễn một mái đầu bạc, NSND Huỳnh Nga vẫn không nén được đau buồn - Ảnh: Gia Tiến

Đông đảo nghệ sĩ và khán giả đã có mặt quanh linh cữu khi lễ viếng còn chưa bắt đầu - Ảnh: Gia Tiến